9 kuriozitete rreth Bunk'Art 2: Çfarë e bën këtë muze kaq unik?

Në zemër të Tiranës, pranë Sheshit Skënderbej, ndodhet një bunker dikur sekret, sot i shndërruar në një nga muzetë më unikë në Ballkan—Bunk'Art 2. I ndërtuar fillimisht për të mbrojtur zyrtarët e lartë të regjimit komunist, sot ky bunker shërben si një dëshmi e së kaluarës të Shqipërisë gjatë periudhës komuniste dhe më gjerë. Disa fakte interesante që e bëjnë këtë muze një destinacion të veçantë për turistët dhe ata që duan të kuptojnë më shumë për historinë e Shqipërisë:

1- Një bunker sekret për dekada
Edhe pse ndodhet në një nga zonat më të frekuentuara të kryeqytetit, ekzistenca e këtij bunkeri ka mbetur e panjohur për publikun për dekada të tëra. Bunk'Art 2 u hap për publikun vetëm në vitin 2016, duke u shndërruar në një pikë referimi për historinë e periudhës së regjimit komunist në Shqipëri.

2-  24 dhoma që zbulojnë historinë e Sigurimit dhe të institucioneve të rendit në Shqipëri
Muzeu përbëhet nga 24 dhoma ekspozite, secila e dedikuar për veprimtarinë e Sigurimit të Shtetit, shërbimit famëkeq të inteligjencës që operonte gjatë regjimit komunist. Historia e ruajtjes së rendit në Shqipëri gjithashtu trajtohet duke përfshirë krijimin e Xhandarmërisë dhe forcave të tjera të sigurisë, që janë themeluar në periudha të ndryshme të shtetit shqiptar.

3- Pajisjet e përgjimit—një rrjet i fshehtë survejimi
Në muze mund të gjenden pajisje origjinale përgjimi, përfshirë mikrofonë të fshehur në objekte të zakonshme si ora, çanta, apo madje edhe në muret e apartamenteve të qytetarëve. Këto pajisje shërbenin për të mbajtur nën kontroll çdo lëvizje të qytetarëve të thjeshtë.

4- Historia e Sigurimit të Shtetit përmes Arkivave
Bunk'Art 2 paraqet një pasqyrë të qartë të metodave të survejimit dhe kontrollit të përdorura nga Sigurimi i Shtetit, përmes arkivave dhe materialeve historike. Ekspozita ndihmon vizitorët të kuptojnë se si regjimi mbante nën kontroll çdo aspekt të jetës së qytetarëve.

5- Një bunker i ndërtuar për t’i mbijetuar çdo sulmi
Bunk'Art 2 është një bunker i ndërtuar për të ofruar mbrojtje në rast të sulmeve bërthamore. Me sisteme të avancuara filtrimi të ajrit dhe struktura të forta, bunkeri u projektua për të siguruar mbrojtjen e zyrtarëve të lartë të regjimit, gjatë periudhave të pasigurta.

6- Dhoma e hetimeve dhe objekte origjinale
Një nga hapësirat më të rëndësishme të muzeut është ajo e hetimeve, ku ekspozohen objekte autentike të përdorura gjatë marrjes në pyetje të të dyshuarve. Ky hapësirë përfshin tavolina, dosje sekrete dhe aparatura regjistrimi që janë përdorur për të siguruar informacionin nga ata që ishin nën hetim.

7- Historia përmes dëshmive dhe imazheve
Muzeu përmban një koleksion të pasur me fotografi, dokumente dhe dëshmi të atyre që përjetuan persekutimin nga regjimi komunist. Këto materiale ofrojnë një pasqyrë të drejtpërdrejtë të realitetit të asaj periudhe dhe mundësinë për t'u njohur me vuajtjet e shqiptarëve gjatë atij periudhe të errët.

8- Një muze për reflektim, jo thjesht për ekspozim
Bunk'Art 2 nuk është vetëm një muze informativ, por një hapësirë reflektimi për brezat e rinj. Ai synon të na tregojë se si frika dhe kontrolli mund të shkatërrojnë lirinë, duke na nxitur të mos harrojmë mësimet e dhimbshme të së kaluarës dhe të mbrojmë vlerat demokratike për të ardhmen.

9- Një nga destinacionet më të vizituara nga turistët e huaj
Bunk'Art 2 është kthyer në një destinacion të rëndësishëm turistik, me një rritje të vazhdueshme të vizitorëve, veçanërisht për ata që interesohen për historinë e periudhës së Luftës së Ftohtë dhe diktaturës. Ky muze ka arritur të tërheqë turistë nga e gjithë bota, duke ofruar një përvojë unike që i njeh me një histori të errët, por të rëndësishme për të kuptuar Shqipërinë e sotme.

 

Një projekt që sjell të shkuarën në të tashmen
Bunk'Art 2 është një nga shembujt më të suksesshëm të muzeve që transformojnë hapësira të fshehura të historisë në qendra të edukimit dhe ndërgjegjësimit. Ai na ofron mundësinë për të kuptuar pasojat e një periudhe të errët dhe na inkurajon të ndërtojmë një të ardhme ku liria dhe drejtësia mbizotërojnë për të gjithë.